

Natuurvriendelijke inrichting van de oevers van de Vrouwvliet te Mechelen
Een Ecologische Metamorfose in Mechelen en Sint-Katelijne-Waver
De rivier de Vrouwvliet, die door de gemeenten Mechelen en Sint-Katelijne-Waver stroomt, heeft een indrukwekkende ecologische transformatie ondergaan. Het betreft een traject van zo’n 3 km.
Deze werkzaamheden zijn voornamelijk en professioneel uitgevoerd door de firma’s Van Raak L. BV en EcoOever BV, die toonaangevend zijn op het gebied van de aanleg en het herstel van oevers.
Vanaf de Maanstraat tot aan het Tivolipark werden, waar mogelijk, de betonnen oeverbescherming en verhardingen verwijderd. In totaal ging het om maar liefst 1.000 ton verharding.
De oever werd verlaagd en vervangen door zachthellende oevers, die ecologisch gezien veel waardevoller zijn voor inheemse planten en dieren.
In sommige gebieden, waar de betonnen oever niet volledig verwijderd kon worden, werd een vooroever gecreëerd. Deze ondiepe zone werd verhoogd met grond en beplant met rietvegetatie. Houten paaltjes, ongeveer 6.000 stuks, met daartussen gebogen wilgentakken en een voorbeplante georol, zorgen ervoor dat het aangeplante riet niet wegzakt.
De veelvuldig geplaatste voorbeplante georollen (30×300) zijn NTMB-gecertificeerd. Deze certificering benadrukt de focus op duurzaamheid, ecologische impact en technische prestaties. Daardoor zijn ze bijzonder geschikt voor toepassingen in waterbeheer en oeverherstel, met als doel het behoud en de verbetering van het milieu.


Positieve Effecten voor de Ecologie en Waterkwaliteit
Het resultaat is een natuurlijkere waterloop die niet alleen het waterleven bevordert, maar ook een hoger zuiverend vermogen heeft, wat belangrijk is voor de toekomst van deze waterweg.
Dankzij deze ingrepen kunnen de waterorganismen in en langs de Vrouwvliet zich beter ontwikkelen. De rietkragen spelen een cruciale rol in de zuivering van het water, wat de waterkwaliteit aanzienlijk verbetert.
Bovendien zorgen de ondiepe zones voor extra variatie in de stroming, wat bijdraagt aan een gezonde ecologische dynamiek in het water.
Extra Ruimte voor de Waterloop
De ecologische herinrichting van de oever heeft ook extra ruimte gecreëerd voor de Vrouwvliet. De herstelde zone biedt de rivier nu de mogelijkheid om 15.000 m³ extra water te bergen. Dit zorgt ervoor dat de omgeving beter bestand is tegen hevige regenval, die in de toekomst naar verwachting frequenter zal optreden door klimaatverandering. Deze herinrichting biedt daarmee zowel ecologische voordelen als een bijdrage aan de klimaatbestendigheid van het gebied.

Het Voormalige Slibontwateringsbekken en Ontharding van de Parkeerzone
Slibontwateringsbekken
Naast het herstel van de oever werd tijdens de werkzaamheden ook het voormalige slibontwateringsbekken aan de Grote Nieuwendijkstraat gesloopt. Hier werden het aanwezige slib, drainagezand, drainagebuizen en folies verwijderd. De omliggende dijken werden afgegraven en het gebied wordt nu voorzien van nieuwe grond. Op deze locatie zal een bos worden aangeplant, wat bijdraagt aan de vergroening en biodiversiteit van het gebied.
Ontharding van de Parkeerzone
Op een andere locatie, ter hoogte van het Tivolipark in Mechelen, werd een voormalige parkeerzone onthard. De oever ter hoogte van de kinderboerderij werd heringericht en er werd een houten vlonder langs het water geplaatst. Dit zorgt niet alleen voor een esthetische verbetering van de omgeving, maar biedt bewoners en bezoekers ook de mogelijkheid om intensiever van het water te genieten en meer betrokken te raken bij de natuur rondom de rivier.
Dit type werkzaamheden maakt eveneens deel uit van het uitgebreide werkgebied van Van Raak L. BV en EcoOever BV.
Conclusie
Het oeverherstel van de Vrouwvliet in Mechelen en Sint-Katelijne-Waver is een duidelijk voorbeeld van hoe ecologische opwaardering kan bijdragen aan zowel natuurherstel als klimaatadaptatie. De ingrepen verbeteren niet alleen de waterkwaliteit en bevorderen het waterleven, maar bieden ook extra ruimte voor waterberging, wat de regio beter bestand maakt tegen toekomstige klimaatschommelingen. Het project is een waardevolle stap richting een duurzamer en ecologisch gezonder beheer van waterlopen in stedelijke gebieden.
